Vrij toestemmen in een tussenkomst, met voorafgaande informatie
Alvorens een behandeling te starten, moet de beroepsbeoefenaar van de patiënt daartoe zijn vrije en geïnformeerde toestemming ontvangen.
Dit betekent dat de beroepsbeoefenaar de patiënt voldoende geïnformeerd moet hebben over de kenmerken van de tussenkomst, met name:
· doel van de tussenkomst, graad van urgentie, duur, nevenwerkingen en risico’s, nazorg, enz.
· kostprijs (honoraria, remgelden, supplementen, enz.)
· mogelijke alternatieven
Wanneer het onmogelijk is om de toestemming van de patiënt of die van zijn vertegenwoordiger te achterhalen (bv. in een spoedgeval), stelt de beroepsbeoefenaar alle noodzakelijke behandelingen in en vermeldt hij dit in het patiëntendossier.
Hoe geeft de patiënt zijn toestemming?
De patiënt stemt mondeling toe of de beroepsbeoefenaar leidt uit het gedrag van de patiënt zijn akkoord met de tussenkomst af.
De patiënt kan een voorwaardelijke toestemming geven (bv. het stopzetten van chemotherapie, wanneer ze niet werkt).
De patiënt en de beroepsbeoefenaar kunnen, mits wederzijdse instemming, de toestemming schriftelijk vastleggen en aan het patiëntendossier toevoegen.
Indien de patiënt zijn toestemming intrekt of weigert
De beroepsbeoefenaar respecteert de intrekking of de weigering van de toestemming van de patiënt, zolang de patiënt deze beslissing niet herroepen heeft.
De beroepsbeoefenaar blijft evenwel een kwaliteitsvolle dienstverstrekking verlenen (bv. voortzetting van de essentiële lichaamsverzorging van een patiënt die voedsel en vocht weigert).
De patiënt of de beroepsbeoefenaar kunnen verzoeken om de intrekking of de weigering van de toestemming in het patiëntendossier te vermelden.
Indien de patiënt zich in een gezondheidstoestand bevindt, die hem verhindert zijn wil uit te drukken (bv. in een coma of bij een degeneratieve mentale aandoening), moet de beroepsbeoefenaar de voorafgaande wilsverklaring respecteren, die door de patiënt werd opgesteld op het ogenblik dat hij nog in staat was om zijn rechten uit te oefenen.
Deze wilsverklaring:
· kan het bericht omvatten dat de patiënt zijn toestemming tot een bepaalde tussenkomst weigert
· wordt bij voorkeur in aanwezigheid van een derde (bv. een beroepsbeoefenaar) opgesteld om afwijkende interpretaties te vermijden
· is niet beperkt in de tijd, tenzij de patiënt deze herroept op een ogenblik dat hij in staat is om zijn rechten uit te oefenen
4.bis Vernemen of de beroepsbeoefenaar verzekerd is en gemachtigd is om zijn beroep uit te oefenen
De patiënt verneemt van de beroepsbeoefenaar of deze al dan niet beschikt over een verzekeringsdekking of een andere vorm van bescherming met betrekking tot de beroepsaansprakelijkheid, alsook of hij verzekerd of geregistreerd is (onder meer via het visum dat hij ontving van de minister bevoegd voor Volksgezondheid, zijn inschrijving bij het RIZIV of de Orde der artsen).
